تاریخچه کارت عابر بانک

کارت عابر بانک که به عنوان کارت بانک و کارت نقدی نیز شناخته می‌شود، به یکی از ابزارهای اساسی در زندگی روزمره ما تبدیل شده است. این کارت‌ها به ما امکان می‌دهند که بدون نیاز به مراجعه به بانک، به حساب خود دسترسی داشته باشیم و تراکنش‌های مالی مختلفی مانند برداشت وجه، سپردن وجه، انتقال وجه، دریافت اطلاعات حساب، اعلام موجودی و… را انجام دهیم. امروزه این کارت‌ها به‌واسطه تکنولوژی‌های نوین و امکانات پیشرفته، در تمام دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند و بخش مهمی از نظام مالی جهانی را تشکیل می‌دهند. چاپ کارت بانکی امروزه بسیار محبوب تر از گذشته است. در ادامه نحوه پیدایش این کارت ها را از گذشته تا امروز بررسی می‌کنیم.

ابعاد استاندارد کارت عابر بانک

بر اساس استاندارد ISO/IEC 7810 ID-1، کارت عابر بانک معمولاً در ابعاد ۵۴ × ۸۶ میلی‌متر تولید می‌شود. این اندازه استاندارد به‌گونه‌ای است که کارت‌ها به‌راحتی در کیف پول جا شوند و استفاده از آن‌ها در دستگاه‌های خودپرداز و پایانه‌های فروش آسان باشد. این استاندارد در سراسر جهان پذیرفته شده و موجب یکنواختی در تولید و استفاده از کارت‌های بانکی شده است.

تعریف کارت عابر بانک و کارت نقدی

در تعریفی که به‌طور جهانی پذیرفته شده است، کارت نقدی (Debit Card) به کارتی گفته می‌شود که به یک حساب بانکی متصل است و توسط مشتریان در پایانه‌های فروش (POS) برای خرید کالا و خدمات مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما کارت عابر بانک (ATM Card) عمدتاً برای انجام عملیات بانکی در دستگاه‌های خودپرداز استفاده می‌شود. با این حال، در برخی کشورها، مانند ایران، عملکرد این دو کارت با هم ادغام شده و در قالب یک کارت نقدی که برای حساب‌های جاری، سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت یا حساب‌های قرض‌الحسنه صادر می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این نوع کارت‌ها به دارندگان خود امکان می‌دهند که علاوه بر انجام تراکنش‌های معمول بانکی، از خدمات خرید کالا و خدمات در فروشگاه‌های طرف قرارداد بانک نیز بهره‌مند شوند. در ادامه تصویر اولین کارت نقدی و اولین کارت عابر بانک را مشاهده می‌کنید.

مزایای استفاده از کارت بانکی

استفاده از کارت‌ عابر بانک دارای مزایای متعددی است که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

1. افزایش سرعت و کاهش زمان انتقال وجوه: کارت‌های بانکی به دلیل امکان انتقال الکترونیکی وجوه، سرعت تراکنش‌های مالی را به‌طور قابل توجهی افزایش داده‌اند. این امر باعث کاهش زمان انتظار مشتریان و بهبود کارایی سیستم‌های مالی شده است.
2. کاهش نیاز به پول نقد: یکی از بزرگترین مزایای کارت‌های بانکی، کاهش نیاز به حمل و نقل پول نقد است. این امر به افزایش امنیت در مقابل سرقت، مفقود شدن و از بین رفتن پول نقد کمک می‌کند.
3. کاهش هزینه‌های چاپ اسکناس: استفاده از کارت‌های بانکی به جای پول نقد باعث کاهش نیاز به چاپ اسکناس و هزینه‌های مربوط به آن می‌شود. این امر به صرفه‌جویی اقتصادی در سطح کلان منجر می‌شود.
4. کاهش حجم مسافرت‌های درون‌شهری: کارت‌های بانکی نیاز به مراجعه حضوری به بانک‌ها را کاهش می‌دهند. این امر باعث کاهش مسافرت‌های درون‌شهری و در نتیجه کاهش هزینه‌های فردی و اجتماعی می‌شود.

تاریخچه پیدایش کارت عابر بانک

یکی از دلایل اصلی پیدایش و توسعه کارت‌های عابر بانک، نیاز به کاهش تراکنش‌های حضوری در شعب بانک‌ها بود. بخش عمده‌ای از تراکنش‌های بانکی، شامل برداشت و واریز وجه توسط مشتریان می‌شد که به نوبه خود باعث صرف زمان و هزینه‌های عملیاتی زیادی برای بانک‌ها می‌شد. این مسئله باعث شد که بانک‌ها به دنبال راه‌حلی برای کاهش این تراکنش‌های حضوری و بهینه‌سازی عملیات بانکی باشند.

در دهه ۱۹۵۰ میلادی، اولین تلاش‌ها برای مکانیزه کردن این عملیات در انگلستان و آمریکا انجام شد. در این زمان، سه دستگاه مختلف عرضه شد که دو تا از آن‌ها قابلیت پرداخت وجه و یکی قابلیت دریافت وجه را داشت. این دستگاه‌ها می‌توانند به عنوان اجداد دستگاه‌های خودپرداز (ATM) مدرن شناخته شوند.

اولین کارت‌های بانکی که در این دوران مورد استفاده قرار گرفتند، کارت‌های اعتباری بودند که توسط مؤسسات اعتباری به مشتریان ارائه می‌شدند. این کارت‌ها به مشتریان این امکان را می‌دادند که از اعتبار خود برای خرید کالا و خدمات استفاده کنند. به عنوان مثال، شرکت‌های داینرزکلاب و آمریکن اکسپرس به مشتریان خود قدرت خرید اعتباری می‌دادند و به ازای هر یک از مشتریان، یک کارت شناسایی مقوایی صادر می‌کردند.

تحولات در طراحی کارت عابر بانک

در ابتدای کار، کارت‌های بانکی از جنس مقوا بودند که دوام چندانی نداشتند و پس از مدت کوتاهی خراب می‌شدند. به همین دلیل، در سال‌های بعد به جای صدور کارت‌های مقوایی، اقدام به تولید کارت‌های پلاستیکی شد که دوام بیشتری داشتند. طراحی این کارت‌ها در ابتدا ساده بود و تنها اطلاعات ضروری مانند نام و شماره حساب دارنده کارت به صورت برجسته بر روی کارت درج می‌شد. در قسمت پشت کارت نیز بخشی برای امضای مالک کارت وجود داشت.

با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، کارت‌های بانکی بر روی کارت pvc خام (پی وی سی) چاپ شدند. این کارت‌ها نه تنها دوام بیشتری داشتند، بلکه امکان درج اطلاعات بیشتری بر روی نوار مغناطیسی پشت کارت را فراهم می‌کردند. نوار مغناطیسی قابلیت ذخیره‌سازی فیلدهای اطلاعاتی بیشتری را داشت و با استفاده از دستگاه‌های کارت‌خوان (Card Reader) اطلاعات ذخیره‌شده در نوار مغناطیسی به‌سرعت خوانده و پردازش می‌شد. این تحولات باعث افزایش امنیت و کارایی کارت‌های بانکی شد.

حتما بخوانید: معرفی انواع کارتخوان بانکی

ساختار شماره کارت بانکی

کارت عابر بانک به‌طور کلی از چهار بخش اصلی تشکیل شده است:

1. شش رقم اول (BIN): این شش رقم معرف شماره شناسایی بانک (Bank Identification Number) است. به عنوان مثال، شماره ۶۰۳۷۶۹ نشان‌دهنده این است که کارت متعلق به بانک صادرات ایران است.
2. دو رقم بعدی (کد محصول): این دو رقم معرف کد محصول است. انواع مختلف کارت‌های بانکی مانند کارت بدهکار، کارت پیش‌پرداخت (مانند بن کارت و کارت هدیه)، کارت اعتباری و… دارای کد محصول مجزا هستند.
3. هفت رقم بعدی (شماره سریال کارت): این هفت رقم معرف شماره سریال کارت است که برای شناسایی منحصر به فرد هر کارت استفاده می‌شود.
4. رقم آخر (Check Digit): این رقم کنترلی با استفاده از الگوریتم لان محاسبه می‌شود و به‌منظور اطمینان از صحت شماره کارت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حتما بخوانید: کارت های بانکی را چگونه می‌سازند؟

نتیجه‌گیری

کارت‌های بانکی به عنوان یکی از ابزارهای اصلی در نظام مالی جهانی، نقش بسزایی در تسهیل تراکنش‌های مالی، افزایش امنیت و کاهش هزینه‌های مرتبط با چاپ اسکناس و مدیریت پول نقد ایفا می‌کنند. از پیدایش کارت‌های عابر بانک اولیه در دهه ۱۹۵۰ تا تحولات تکنولوژیک مدرن، این کارت‌ها به یکی از اجزای ضروری زندگی روزمره تبدیل شده‌اند.

با ادامه پیشرفت تکنولوژی و ظهور نوآوری‌های جدید، می‌توان انتظار داشت که کارت‌های بانکی در آینده نیز همچنان به تکامل خود ادامه دهند و خدمات بیشتری را به کاربران ارائه دهند. از جمله این نوآوری‌ها می‌توان به کارت‌های هوشمند، کارت‌های مبتنی بر بیومتریک و تکنولوژی‌های مرتبط با پرداخت‌های موبایلی اشاره کرد. این نوآوری‌ها به کاربران امکان می‌دهند که تراکنش‌های خود را به‌طور سریع‌تر، امن‌تر و با راحتی بیشتری انجام دهند.

در نهایت، کارت عابر بانک به دلیل راحتی استفاده، امنیت بالا و قابلیت‌های متنوع، به‌طور روزافزون جایگزین روش‌های سنتی پرداخت شده و به یکی از اجزای حیاتی در اقتصاد جهانی تبدیل شده‌اند. این کارت‌ها نه تنها به بهبود کارایی سیستم‌های مالی کمک کرده‌اند، بلکه نقش مهمی در کاهش هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی ایفا کرده‌اند. ما در مانی کارت انواع کارت بانکی سفارشی را برای بانک ها و اشخاص چاپ می‌کنیم. برای اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت با ما به شماره 02188442854 تماس بگیرید.